Fan Çeşitleri
Bir basınç farkı oluşturma yöntemiyle havanın akışını sağlayan cihazlara fan adı verilmektedir. Fan genel anlamda temizleyici manasına gelmektedir. Fanlar, soğuk veya sıcak havayı dengeli biçimde savurmasıyla bilinir. Genel itibarıyla havanın temizlenmesi için kullanılır ve elektrikle çalışır. Fanın hareketli bir pervanesi bulunmaktadır ve hava üzerinde çalışmaktadır. Pervane, fana kinetik ve statik enerji kazandırır; bu sayede fan görevini yerine getirmiş olur.
Havalandırma fanları kullanıldıkları yerlere göre çeşitlilik arz eder. Havalandırma fanı, istenmeyen kirli, soğuk veya sıcak havayı kapalı alanın dışına çıkarmaya yarayan sistemlerden biridir. Temiz havayla havalandırma kanalından geçen hava değiştirilir ve tekrardan ortama çekilir. Böylelikle kirli, soğuk veya sıcak hava dışa atılmış olurken temiz hava içeri girer. Havalandırma fanları genelde havalandırma kanalları girişinde bulunur. Havalandırma fanının kullanıldığı yerler, hastaneler, alışveriş merkezleri ve otoparklar gibi mekanlardır.
Fan Türleri Nelerdir?
Havalandırma fanları; egzoz fanı, emme dönüş fanı ve basma fanı gibi türlere ayrılır. Bunları kısaca özetlemek gerekirse şu şekilde sıralayabiliriz:
- Emme Fanı
Emme fanları çalıştıkları ortamın basıncını düşürür. İklimlendirmede iç ve dış hava karışımıyla çalışan sistemlerde kullanılır. İklimlendirilen ortamda bulunan havanın uygun miktarda dönmesini sağlar. Emme fanı, ortamdaki havayı emer; bu nedenle aspiratör olarak da adlandırılır. Basma fanlarından daha küçük debiyle çalışır.
- Egzoz Fanı
Egzoz fanı, iç ve dış hava karışımıyla çalışır. Emiş fanının kullanılmadığı sistemler üzerinde egzoz fanı bulunur. Egzoz fanı, alınan havadan daha düşük miktardaki dönüş havasını dışarı yollar ve yer içerisinde pozitif basınç meydana gelmesine imkan tanır.
- Basma (Besleme) Fanı
Basma veya besleme fanı olarak bilinen fan aynı zamanda vantilatör olarak da tanımlanmaktadır. Bir hava kanalına bağlanır ve kanal içerisinde pozitif basınç meydana getirir. Böylece havanın hareketini sağlamış olur. Basma veya besleme fanı olarak adlandırılan cihaz, ortamda bulunan havanın sirkülasyonunu da gerçekleştirdiği için vantilatör olarak da isimlendirilmektedir.
Fan Çeşitleri Nelerdir?
Fanlar, havanın pervane üzerinden akış doğrultusuna bağlı bir biçimde radyal fan (santrifüj) ve aksiyel fan (eksenel fan) olarak gruplandırılmaktadır.
